Neurodiversity Pride Day: Waarom we meer in de kracht van andersdenkenden moeten geloven
Meegaan naar de vrijdagmiddagborrel, 5 vergaderingen op een dag, werken in de kantoortuin: het is vaak onderdeel van een cultuur die in veel bedrijven heerst. Maar voor sommige mensen kosten deze dingen een hoop energie. Nee zeggen is moeilijk, en werkt misschien wel tegen je als je hogerop wilt komen in je carrière. Bovendien, zei een hoogleraar in Harvard Business Review, is het slechts een kwestie van je gedrag aanpassen als je hogerop de carrièreladder wilt komen. Maar wat als dit voor jou uitdagender is dan voor anderen? Welke carrièrekansen heb je eigenlijk als je anders bent, denkt of doet?
Inmiddels groeit ons besef dat je niet óndanks dichtbij jezelf te blijven in je carrière groeit, maar juist dóórdat je dichtbij jezelf blijft. Authenticiteit, dat is waar het vandaag de dag om draait. Zoals Simon Sinek eerder zei: “Daar waar voor jou de norm schuurt, daar zit jouw unieke waarde”. Het is dus goed om te kijken waar jouw waarden verschillen met de heersende bedrijfsnorm, want juist daar kun je iets toevoegen. En dat geldt zeker voor mensen die niet automatisch in het keurslijf van een (grote) organisatie passen.
Dat ondervond ook Saskia Schepers – HR consultant, bipolair en hoogbegaafd – tot voor kort werkzaam bij een grote bank. Een collega bij diezelfde bank zei: “Jij bent zo creatief, hadden we maar meer mensen zoals jij”. Maar in een risicomijdende omgeving van een bank kwam haar creativiteit niet volledig tot zijn recht. Ze had meer speelruimte nodig, ging lezingen over neurodivergentie verzorgen en huurde experts in. Er kwamen talloze reacties. Schepers: “Mensen zaten zonder dat ze het zelf wisten echt op meer kennis over dit onderwerp te wachten.” Inmiddels is ze bestsellerauteur van het managementboek ‘Als alle breinen werken’.
Maar wat is neurodivergentie nu eigenlijk precies? Het is een verzamelterm voor anders werkende breinen met daarbinnen vele variaties. Je kunt bijvoorbeeld denken aan dyslexie, ADHD, hoog sensitiviteit of autisme, maar ook hoogbegaafdheid en bipolariteit vallen onder deze noemer. Over dezelfde kam scheren kun je deze variaties eigenlijk niet, maar één ding hebben neurodivergente mensen wel gemeen. Ze lopen vaak tegen dezelfde dingen aan zoals blootstelling aan te veel prikkels, te weinig eigen tijd om dingen te verwerken, micro-management en politieke spelletjes.
Kijk de docuserie van Business Insider en Yacht: Groeien door jezelf te blijven
Voor Rima Abdenabi is het een enorme opluchting dat neurodiversiteit steeds bekender wordt. Toen zij er zelf achter kwam dat ze een neurodivergent brein heeft, vielen alle puzzelstukjes op hun plek. Tegenwoordig heeft Rima een groot podium waar ze organisaties bekender maakt met neurodiverse teams. Zo pleit ze voor managers die inclusiever zijn in mindset, aansturing en leiderschap.
Voor veel neurodivergente professionals is het moeilijk om een passende baan te bemachtigen en te behouden, terwijl ze vaak vaardigheden en talenten hebben waar werkgevers enorm mee geholpen kunnen zijn. Gelukkig komt er steeds meer aandacht voor het onderwerp. Zo wapperden er vorig jaar ineens een stuk meer vlaggen op Neurodiversity Pride Day. En op TikTok en Instagram circuleren tegenwoordig steeds meer filmpjes waarin jonge mensen met ADHD of autisme herkenbare situaties delen met humor en zelfspot. Of dit een gewenste ontwikkeling is blijft een discussie, maar feit is dat 1 op de 5 mensen een neurodivergent brein heeft. Schepers schudt nog een aantal opzienbarende statistieken uit haar mouw: 50% van de werkende neurodivergenten ondervindt mentale klachten door de mismatch met de werkomgeving. 72% is hier niet open over omdat ze bang zijn voor negatieve impact op hun carrière. En dat terwijl neurodiverse teams wel 30% productiever kunnen zijn dan meer homogene teams.
@livedexperienceeducator friendly reminder that neurodivergent is an umbrella term for anyone who’s functioning diverges from dominant societal norms and this includes mental health conditions and mental illnesses, do not gatekeep this inclusive term #neurodivergenttiktok #neurodivergent #neurodiversity #autistictiktok ♬ original sound - sonny ☀️🌈
@neuronush ADHD Reasonable Adjustments 🫶🏼 #adhd #workplaceadhd #companiesthatcare #adhdworkplace #reasonableadjustments #disabilityawareness #disabilityatwork ♬ Cake - Soft boy
In Nederland zijn 85 organisaties aangesloten bij het Neurodiversiteitnetwerk, dat zijn zo’n beetje alle grote corporates. Maar ook kleinere organisaties doen het vaak (onbewust) al goed. Schepers: “Toch verspillen we jaarlijks nog steeds 1,5 miljard euro aan neurodivergent talent dat in een uitkering zit”. En dat terwijl organisaties creatiever, slimmer en innovatiever worden van een divers personeelsbestand, dat ook nog eens een competitief voordeel oplevert: wie een breinvriendelijke werkvloer biedt, is een stuk aantrekkelijker voor veel talent. Neurodivergenten hebben bovenmatige kwaliteiten zoals creativiteit, patroonherkenning, analytisch denken, verbanden leggen, hyperfocus en complexiteit overzien. En zeer belangrijk voor elke organisatie: Ze hebben immers andere ideeën en perspectieven. Het houdt organisaties ook in die zin gezond.
Er staat ons dus nog een hoop te doen. Maar waar begin je dan? Het begint met bewustwording en het creëren van empathie. Niemand wil uitsluiten, maar doordat we ons niet bewust zijn van normen in een organisatie gebeurt dat wel. Schepers’ tip voor managers: benader het onderwerp als design thinking. Als je een event organiseert, een vacature plaatst, een performance cyclus hanteert of een vergadering belegt: houd er dan standaard rekening mee dat sommigen meer verwerkingstijd of pauzes nodig hebben, meer informatie nodig hebben (zoals een agenda of dagindeling) of flexibiliteit in uren. Het draait in feite om 3 punten: meer keuzes, meer flexibiliteit en meer informatie. En wat blijkt? Alles wat je toevoegt voor deze doelgroep, werkt beter voor iedereen.
Dit kan overigens alleen binnen een sociaal veilige omgeving: een zero tolerance beleid tegen pesten, uitsluiting of intimidatie is het absolute vertrekpunt. Want helaas is de groep neurodivergenten nog altijd in de minderheid. En zullen zij het gevoel hebben dat ze zich anders voor moeten doen dan ze zijn. En dat is zonde, want dat kost juist zoveel energie.